Ả-Rập Xê-Út hay Ả Rập Saudi (Saudi Arabia), tên chính thức là Vương quốc Ả-Rập Xê-Út, một quốc gia sa mạc và một Nhà nước Hồi giáo Ả Rập nằm ở Tây Nam Á. Ả-rập Xê-út chiếm hầu hết bán đảo Ả Rập, giáp với Biển Đỏ ở phía tây và Vịnh Ba Tư ở […]
Thông tin nhanh
Hành chính
Tên đầy đủ: Vương quốc Ả-rập Xê-út
Tên tiếng Anh: Saudi Arabia
Loại chính phủ: Chế độ quân chủ với Hội đồng Bộ trưởng và Hội đồng Tư vấn.
ISO: sa, sau
Múi giờ: +3:00
Mã điện thoại: +966
Thủ đô: Riyadh
Các thành phố lớn: Jeddah, Makkah, Al Madinah, Dammam với Al Khobar và Dhahran, (thủ đô của miền Đông), Taif.
Địa lý
Diện tích: 2.149.690 km².
Địa hình: sa mạc, cao nguyên, những ngọn núi ở phía tây nam.
Khí hậu: cằn cỗi, với cnhiệt độ cao ở trung tâm; độ ẩm và nhiệt độ đều cao dọc theo bờ biển.
Nhân khẩu
Dân số: 37.473.930 người (2024 theo DanSo.org)
Dân tộc chính: Ả Rập (90%), châu Á-Phi (10%)
Tôn giáo: Hồi giáo
Ngôn ngữ: tiếng Ả Rập (chính thức)
Kinh tế
Tài nguyên: Dầu mỏ, khí tự nhiên, quặng sắt, vàng, đồng.
Sản phẩm Nông nghiệp: lúa mạch, cà chua, dưa, cam quýt; Thịt cừu, gà, trứng, sữa.
Sản phẩm Công nghiệp: Sản xuất dầu thô, lọc dầu, hóa dầu cơ bản, xi măng, xây dựng, phân bón, chất dẻo.
Xuất khẩu: - hàng hóa: dầu khí và các sản phẩm dầu mỏ 90% (2012 ước tính). - đối tác: Trung Quốc 13,2%, Nhật Bản 10,9%, Mỹ 9,6%, Ấn Độ 9,6%, Hàn Quốc 8,5% (2015)
Nhập khẩu: - hàng hoá: máy móc, thiết bị, thực phẩm, hóa chất, xe có động cơ, hàng dệt. - đối tác: Trung Quốc 13,9%, Mỹ 12,7%, Đức 7,1%, Hàn Quốc 6,1%, Ấn Độ 4,5%, Nhật Bản 4,4%, Anh 4,3% (2015)
Tiền tệ: Saudi Riyal (SAR)
GDP: 1.067,58 tỷ USD (2023 theo IMF)
Tổng quan
Ả-Rập Xê-Út hay Ả Rập Saudi (Saudi Arabia), tên chính thức là Vương quốc Ả-Rập Xê-Út, một quốc gia sa mạc và một Nhà nước Hồi giáo Ả Rập nằm ở Tây Nam Á. Ả-rập Xê-út chiếm hầu hết bán đảo Ả Rập, giáp với Biển Đỏ ở phía tây và Vịnh Ba Tư ở phía đông. Quốc gia này có biên giới giáp với các nước Iraq, Jordan, Kuwait, Oman, Qatar, Các tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất và Yemen. Có chung biên giới biển với Bahrain, Ai Cập, Eritrea, Iran và Sudan.
Ả rập Xê út là quốc gia lớn nhất ở Tây Á với diện tích hơn 2 triệu km². Nước này được cai quản bởi gia đình Saud theo các dòng Hồi giáo truyền thống. Ả rập Xê út là nhà sản xuất dầu lớn nhất ở Trung Đông. Trữ lượng dầu đã được chứng minh ở Ả-rập Xê-út lớn thứ hai trên thế giới, ước tính là 268 tỷ thùng.
Lãnh thổ tạo thành Ả-Rập Xê-Út ngày nay là nơi có nhiều nền văn hóa và văn minh cổ đại. Có một số dấu vết về hoạt động sớm nhất của con người thời tiền sử được tìm thấy ở Ả-Rập Xê-Út. Tôn giáo lớn thứ hai thế giới, Hồi giáo, ra đời ở đây.
Vào đầu thế kỷ thứ 7, nhà tiên tri Hồi giáo Muhammad đã hợp nhất dân số Ả Rập và tạo ra một chính thể tôn giáo Hồi giáo duy nhất. Sau cái chết của ông vào năm 632, những người theo ông đã nhanh chóng mở rộng lãnh thổ dưới sự cai trị của người Hồi giáo ngoài Ả Rập, chinh phục những vùng lãnh thổ rộng lớn và chưa từng có (từ bán đảo Iberia ở phía Tây đến Pakistan hiện đại ở phương Đông) trong vài thập kỷ.
Các triều đại Ả Rập có nguồn gốc từ Ả Rập Xê-út ngày nay đã thành lập các vương triều Rashidun (632 – 661), Umayyad (661 – 750), Abbasid (750 – 1517) và Fatimid (909 – 1171), và nhiều triều đại khác ở khắp Châu Á, Châu Phi và Châu Âu.
Khu vực của Ả-Rập Xê-Út thời hiện đại trước đây bao gồm chủ yếu là bốn khu vực riêng biệt: Hejaz, Najd, một phần của Đông Ả Rập (Al-Ahsa) và Nam Ả Rập (‘Asir). Vương quốc Ả-Rập Xê-Út được thành lập vào năm 1932 bởi Ibn Saud.
Năm 1902, ông đã chiếm Riyadh và lên kế hoạch cho một chiến dịch kéo dài 30 năm để thống nhất bán đảo Ả-rập. Ả-Rập Xê-Út từ đó đã là một chế độ quân chủ tuyệt đối, là một chế độ cai trị độc tài di truyền và dựa theo đường lối Hồi giáo.
Vào ngày 3 tháng 3 năm 1938, việc khám phá dầu đã biến đổi đất nước từ một vương quốc sa mạc chưa phát triển thành một trong những nước giàu có nhất trong khu vực.
Sáng ngày 1 tháng 8 năm 2005, có thông báo rằng vua Fahd đã chết. Thái tử Abdullah được xác nhận là vua và hoàng tử Sultan được bổ nhiệm làm Thái tử. Ông là vua của Ả rập Xê út từ năm 2005 đến năm 2015. Người kế nhiệm ông là Salman bin Abdulaziz Al Saud, cựu Thống đốc của Riyadh.
Dân số đang phát triển, sự cạn kiệt nước ngầm và nền kinh tế phụ thuộc phần lớn vào sản lượng dầu và giá cả đều là những mối quan ngại lớn của chính phủ.
Vương quốc này được phân loại là một nền kinh tế thu nhập cao bởi Ngân hàng Thế giới. Chỉ số Phát triển Con người cao và là quốc gia Ả Rập duy nhất thuộc G-20. Ả Rập Saudi là một chế độ quân chủ chuyên chế, có chi phí quân sự cao thứ 4 trên thế giới (2014). Ả Rập Saudi được coi là một cường quốc khu vực. Ngoài Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh, nó còn là thành viên tích cực của Tổ chức Hợp tác Hồi giáo, Liên Hợp Quốc và OPEC.
