Tajikistan tên chính thức là Cộng hòa Tajikistan, một quốc gia miền núi, đất liền nằm ở trung tâm châu Á, giáp với Afghanistan ở phía Nam, Uzbekistan ở phía Tây, Kyrgyzstan ở phía Bắc, và Trung Quốc ở phía Đông. Được tách ra khỏi vùng Kashmir bởi hành lang Wakhan của Afghanistan. Cảnh quan Tajikistan […]
Thông tin nhanh
Hành chính
Tên đầy đủ: Cộng hòa Tajikistan
Tên tiếng Anh: Tajikistan
Loại chính phủ: Cộng hòa.
ISO: tj, TJK
Múi giờ: +5:00
Mã điện thoại: +922
Thủ đô: Dushanbe
Các thành phố lớn: Khujand, Istaravshan, Kulob, Kurgan-Tube, Khorog, Qurghonteppa, Vahdat.
Địa lý
Diện tích: 143.100 km².
Địa hình: Các dãy núi Pamir và Alay chiếm ưu thế trong cảnh quan (chiếm 93% tổng diện tích); thung lũng Tây Ferghana ở phía bắc, Thung lũng Kofarnihon và Vakhsh ở phía tây nam. Cao nhất: Qullai Ismoili Somoni 7.495 m
Khí hậu: lục địa, mùa hè nóng, mùa đông ôn hòa; bán khô hạn đến cận cực ở núi Pamir.
Nhân khẩu
Dân số: 10.331.514 người (2024 theo DanSo.org)
Dân tộc chính: Tajik 67%, Uzbek 23%, Nga 3.5%, khác 6.5%.
Tôn giáo: Hồi giáo Sunni 85%, Shi'a Muslim 5%, 10% khác.
Ngôn ngữ: Tajik (ngôn ngữ chính thức duy nhất vào năm 1994); tiếng Nga được sử dụng rộng rãi trong chính phủ và kinh doanh; Ba phần tư đất nước là nông thôn và họ nói chuyện chủ yếu bằng tiếng Tajik.
Kinh tế
Tài nguyên: Thủy điện, một số xăng dầu, urani, vàng, bạc, thuỷ ngân, than nâu, chì, kẽm, antimon, vonfram.
Sản phẩm Nông nghiệp: bông, ngũ cốc, trái cây, nho, rau; Gia súc, cừu, dê.
Sản phẩm Công nghiệp: Nhôm, kẽm, chì, hóa chất và phân bón, xi măng, dầu thực vật, hàng dệt, máy cắt kim loại, tủ lạnh.
Xuất khẩu: - hàng hoá: Nhôm, điện, bông, hoa quả, dầu thực vật, hàng dệt. - đối tác: Thổ Nhĩ Kỳ 19,7%, Kazakhstan 17,6%, Thụy Sĩ 13,7%, Iran 8,7%, Afghanistan 7,5%, Nga 5,1%, Trung Quốc 4,9%, Ý 4,8% (2015)
Nhập khẩu: - hàng hoá: sản phẩm dầu mỏ, nhôm oxit, máy móc thiết bị, thực phẩm. - đối tác: Trung Quốc 42,3%, Nga 17,9%, Kazakhstan 13,1%, Iran 4,7% (2015)
Tiền tệ: Somoni (TJS)
GDP: 11,86 tỷ USD (2023 theo IMF)
Tổng quan
Tajikistan tên chính thức là Cộng hòa Tajikistan, một quốc gia miền núi, đất liền nằm ở trung tâm châu Á, giáp với Afghanistan ở phía Nam, Uzbekistan ở phía Tây, Kyrgyzstan ở phía Bắc, và Trung Quốc ở phía Đông. Được tách ra khỏi vùng Kashmir bởi hành lang Wakhan của Afghanistan.
Cảnh quan Tajikistan bị chi phối bởi các ngọn núi Pamir và Alay, phần lớn nhất là hồ Karakul, nằm trong Công viên quốc gia Tajik ở dãy núi Pamir của Tajikistan.
Với diện tích 143,100 km², Tajikistan ít hơn một nửa diện tích của Ý, hoặc nhỏ hơn một chút so với bang Wisconsin của Hoa Kỳ.
Đất nước này có dân số 8,8 triệu người (vào năm 2017). Thủ đô và thành phố lớn nhất là Dushanbe (Душанбе). Tajikistan vẫn là nước nghèo nhất ở Trung Á, khoảng 35% dân số rơi xuống dưới chuẩn nghèo. Ngôn ngữ nói là Tajik (chính thức), tiếng Uzbek và tiếng Nga.
Tajikistan đã trải qua ba thay đổi trong chính phủ và cuộc nội chiến kéo dài 5 năm kể từ khi nó được độc lập năm 1991 từ Liên Xô.
Một thỏa thuận hòa bình giữa các phe phái đối nghịch đã được ký vào năm 1997, và việc thực hiện được thông báo hoàn thành vào cuối năm 1999. Một phần của hiệp định đòi hỏi việc hợp pháp hoá các đảng chính trị đối lập trước cuộc bầu cử 1999, nhưng các đảng không có nhiều tiến bộ trong việc điều hành thành công chính quyền.
Bạo lực và án hình sự ở đất nước này vẫn là một biến chứng làm suy yếu khả năng của Tajikistan trong việc hợp tác quốc tế.