Giáo dục ở Ba Lan

Giáo dục bắt buộc ở Ba Lan bắt đầu ở 5 hoặc 6 tuổi, theo các cải cách năm 1999, lớp mẫu giáo bắt đầu từ 0 tuổi (Tiếng Ba Lan là przedszkole, nghĩa là trước khi đi học) và từ 6 đến 7 tuổi, cho các lớp tiểu học (szkołapodstawowa). Giáo dục bắt buộc kéo dài 9 năm. Sau 6 năm đầu tiên của giáo dục tiểu học, học sinh tham gia trung học trong 3 năm (giáo dục trung học cơ sở) và cuối cùng là tham gia một kỳ thi bắt buộc.

Bộ Giáo dục Ba Lan thành lập bởi vua Stanisław August Poniatowski năm 1773 là Bộ giáo dục đầu tiên trên thế giới, và truyền thống vẫn được tiếp tục. Tổ chức PISA quốc tế 2012 ca ngợi sự tiến bộ của giáo dục Ba Lan trong Toán học, Khoa học và Văn; chất lượng đã tăng lên kể từ năm 2003.

Trong năm 2014, Pearson/Economist Intelligence Unit đánh giá giáo dục Ba Lan tốt thứ 5 ở châu Âu và thứ 10 trên thế giới.

Có một số lựa chọn thay thế cho giáo dục phổ thông, phổ biến nhất là 3 năm học liceum hoặc 4 năm học technikum. Cả hai đều kết thúc với một kỳ thi định kỳ (matura, khá giống với bằng tú tài Pháp), và theo sau bởi một số hình thức giáo dục lấy bằng cử nhân: licencjat hoặc inżynier (bằng cấp theo tiến trình Bologna của Ba Lan), thạc sĩ: Magister ( tiến trình Bologna thứ 2 của Ba Lan) và cuối cùng tiến sĩ: doktor (tiến trình Bologna thứ 3 của Ba Lan). Hệ thống giáo dục tại Ba Lan cho phép 22 năm học liên tục, không bị gián đoạn việc học.

Giáo dục bắt buộc

Tiểu học

Kể từ năm 2012/2013, học sinh cấp tiểu học thường bắt đầu ở độ tuổi 6 thay vì 7 tuổi như trước kia. Tiểu học được chia thành 2 kỳ trong 3 năm. Kỳ đầu tiên là “tích hợp”, một giáo viên sẽ dạy tất cả các môn học, trong khi kỳ thứ hai nhiều giáo viên sẽ giảng dạy các môn học. Vào cuối cấp tiểu học, học sinh viết một bài kiểm tra năng lực quốc tế bắt buộc. Nếu hoàn thành sẽ được cấp giấy chứng nhận tiểu học. Chứng chỉ này tuy nhiên lại không cần thiết để vào trung học.

Trung học

Trường trung học bao gồm giáo dục trung học cơ sở và kết thúc giáo dục cơ bản nói chung. Cấp này kéo dài trong 3 năm. Các môn được đưa vào giảng dạy là: Ngôn ngữ Ba Lan, Lịch sử, Giáo Dục Công Dân, 2 môn Ngoại ngữ, Toán học, Vật lý,Thiên văn học, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Mỹ thuật / Âm nhạc, Công nghệ, Công nghệ Thông tin, Thể dục, tôn giáo và đạo đức. Vào cuối của chương trình học, học sinh được đánh giá dựa trên kết quả học tập và trên việc kiểm tra trong các môn Nhân văn, Khoa học và Ngoại ngữ..

Giáo dục phổ thông

Giáo dục phổ thông là giáo dục bắt buộc cuối cùng, chuẩn bị cho học sinh trực tiếp vào thị trường lao động hoặc đại học (nghĩa là giáo dục cao hơn). Giáo dục phổ thông có nhiều hình thức.

Giáo dục phổ thông có thể được học trong các trường phổ thông (liceum): Sau 3 năm, sinh viên có thể có được bằng “matura”, cấp quyền cho giáo dục đại học Giáo dục dạy nghề và giáo dục kỹ thuật chủ yếu được cung cấp bởi các trường học kỹ thuật (technikum) hoặc các trường dạy nghề cơ bản (zasadniczaszkołazawodowa).

Trường kỹ thuật kéo dài 4 năm và sẽ cấp bằng matura. Mục tiêu chính của họ là dạy nghề và thương mại, phổ biến nhất là: kế toán, cơ khí, điện tử và nhân viên bán hàng. Trường dạy nghề cơ bản cũng cung cấp giáo dục nghề kéo dài 2 năm và cấp giấy chứng nhận thẩm quyền trong các lĩnh vực khác nhau, phổ biến nhất là: nhân viên bán hàng, đầu bếp, làm vườn, thợ cơ khí ô tô, thợ làm tóc và thợ làm bánh. Sinh viên tốt nghiệp từ các trường dạy nghề cơ bản có thể có bằng matura sau một chương trình ngoại khóa 2 năm ở trường phổ thông hay 3 năm tại một trường kỹ thuật. Các hình thức trung học phổ thông (liceumprofilowane) cung cấp một nền giáo dục hướng nghiệp trong 3 năm, nhưng chỉ trong các lĩnh vực được mô tả bởi hoạt động phân loại của Ba Lan (PKD). Ngoài ra, sinh viên khuyết tật về tinh thần  hoặc thể chất có thể tham gia các trường đặc biệt trong 3 năm (szkołaspecjalna) và sẽ được cấp bằng matura.

Giáo dục sau trung học phổ thông

Ba Lan theo tiến trình Bologna và hầu hết các chương trình bậc đại học được chia thành hai kì:. Một bằng cử nhân 3 năm tiếp theo đó bằng thạc sĩ 2 năm. Tuy nhiên một số bằng thạc sĩ sẽ được cấp sau một chương trình dài, kéo dài từ 4 đến 6 năm (Ex: 5 năm đối với dược, 6 năm đối với y học). Chương trình tiến sĩ sẽ được học trong khoảng 3 năm. Bằng tốt nghiệp của giáo viên tiểu học đòi hỏi 3 năm học trong một trường đại học đào tạo giáo viên. Giáo dục nghề được đào tạo bởi một trường sau trung học (szkolapolicealna) với chương trình kéo dài 2,5 năm..

Hệ thống cho điểm ở cấp đại học

Giáo dục bậc đại học sử dụng một hệ thống số từ 2-5, với hầu hết điểm sẽ tăng 0,5 điểm: 2,0 là điểm 0, 3.0 là điểm đậu thấp nhất, 3.5, 4.0, 4.5 tiếp theo, và 5.0 là điểm cao nhất. Không có điểm 2,5. Ngoài ra, 5.5 hoặc 6.0 đôi khi được đưa ra như một điểm số “vượt quá sự mong đợi” , nhưng điều này khác nhau giữa các trường đại học và có thể tương đương với 5,0 đối với một số môn. Tương tự như vậy điểm “3-” thỉnh thoảng có (nhưng rất hiếm) được coi là “hầu như không đậu” , nhưng đối với tất cả các môn chính thức thì nó tương đương với 3.0.

Việc phân loại được thực hiện mỗi học kỳ (một năm 2 lần), không chỉ một lần trong một năm học. Tùy thuộc vào các môn, điểm cuối cùng có thể dựa trên kết quả của một kỳ thi duy nhất, hoặc trên điểm số của học sinh trong cả học kỳ. Trong trường hợp đó, thường là một hệ thống điểm, không chỉ sử dụng điểm 2-5. Các điểm tích lũy trong học kỳ được thêm vào và chuyển đổi sang một loại thức khác theo một số quy mô.

Một con điểm kém không có nghĩa là phải học lại môn học, điểm này thường có thể được sửa chữa khi thi lại, điều này được dùng khá phổ biến cho các học sinh khi họ thất bại trong các môn học lần đầu tiên.

Ngoại ngữ

Học sinh tại các trường học Ba Lan thường học một hoặc hai ngoại ngữ. Nhìn chung, trong năm 2005/06  ngoại ngữ bắt buộc phổ biến nhất trong các trường học Ba Lan là: Tiếng Anh – 67,9%, Đức – 33,3%, Pháp – 13,3%, Tây Ban Nha – 10,2%, Nga – 6,1%, Ý – 4,3%, Latin – 0.6 %, và những tiếng khác – 0,1%.

Hợp tác, tuyển sinh quốc tế

>> Xem thêm về du học Ba Lan!