Campuchia hay Kampuchea (tên địa phương của đất nước) nằm ở phía Đông Nam bán đảo Đông Dương, khu vực Đông Nam Á. Giáp với Lào ở đông bắc, Việt Nam ở phía đông, Thái Lan ở phía tây / tây bắc, và Vịnh Thái Lan ở phía tây nam. Thủ đô và thành phố lớn […]
Thông tin nhanh
Hành chính
Tên đầy đủ: Vương quốc Campuchia
Tên tiếng Anh: Cambodia
Loại chính phủ: Quân chủ lập hiến Dân chủ Đại nghị
ISO: kh, khm
Múi giờ: +7:00
Mã điện thoại: +855
Thủ đô: Phnom Penh
Các thành phố lớn: Ta Khmau, Battambang, Serei Saophoan, Siem Reap, Kampong Cham, Poipet, Kampot.
Địa lý
Diện tích: 181.035 km².
Địa hình: phần lớn đồng bằng được hình thành bởi sông Tông-lê Sáp (Sông Lớn), Sông Mekong và Sông Bassac. Những cánh rừng xa các con sông, hồ, núi phía tây nam (dãy núi Cardamom) và phía bắc (Dangrek Mountains) dọc theo biên giới với Campuchia.
Khí hậu: Gió mùa nhiệt đới với mùa mưa tháng 6 đến tháng 10. Và mùa khô từ tháng 11 đến tháng 5.
Nhân khẩu
Dân số: 17.121.847 người (2024 theo DanSo.org)
Dân tộc chính: Campuchia 90%; Trung Quốc 5%, Việt Nam 5% ; Người Miến điện, một số nhỏ các bộ lạc đồi như Chams và Khmer Loeu.
Tôn giáo: Phật giáo Thearavada 95% (chính thức); Hồi giáo, Kitô giáo, thuyết linh hoạt, vô thần.
Ngôn ngữ: tiếng Khmer (chính thức) nói trên 95% dân số; Một số ít tiếng Pháp vẫn được nói; Tiếng Anh ngày càng phổ biến như là một ngôn ngữ thứ hai.
Kinh tế
Tài nguyên: Đa dạng sinh học tự nhiên phong phú, dầu khí, gỗ, đá quý, một số quặng sắt, mangan, phosphate, tiềm năng thủy điện.
Sản phẩm Nông nghiệp: Gạo, cao su, ngô, cà phê, rau, hạt điều, khoai mì.
Sản phẩm Công nghiệp: Du lịch, hàng dệt may, đồ uống, chế biến thực phẩm, xay xát gạo, đánh bắt, gỗ và sản phẩm gỗ, cao su, xi măng, khai thác đá quý.
Xuất khẩu: - hàng hoá: quần áo, gỗ, cao su, gạo, cá, thuốc lá, giày dép. - đối tác: Mỹ 23,1%, Anh 8,8%, Đức 8,2%, Nhật Bản 7,4%, Canada 6,7%, Trung Quốc 5,1%, Việt Nam 5%, Thái Lan 4,9%, Hà Lan 4,1% (2015)
Nhập khẩu: - hàng hoá: sản phẩm dầu mỏ, vải, xe cộ, thuốc lá, thiết bị truyền thông điện và thuốc. -đối tác: Thái Lan 28,7%, Trung Quốc 22,2%, Việt Nam 16,4%, Hồng Kông 6,1%, Singapore 5,7% (2015)
Tiền tệ: Riel (KHR)
GDP: 41,86 tỷ USD (2023 theo IMF)
Tổng quan
Campuchia hay Kampuchea (tên địa phương của đất nước) nằm ở phía Đông Nam bán đảo Đông Dương, khu vực Đông Nam Á. Giáp với Lào ở đông bắc, Việt Nam ở phía đông, Thái Lan ở phía tây / tây bắc, và Vịnh Thái Lan ở phía tây nam.
Thủ đô và thành phố lớn nhất là Phnom Penh, trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của Campuchia.
Vương quốc Campuchia có chế độ quân chủ lập hiến tự chọn với một quốc vương, hiện là Norodom Sihamoni, được Hội đồng ngai vàng Hoàng gia chọn làm nguyên thủ quốc gia. Người đứng đầu chính phủ là Thủ tướng, hiện tại là Hun Sen, nhà lãnh đạo phi hoàng gia phục vụ lâu nhất ở Đông Nam Á, cai trị Campuchia từ năm 1985.
Nền văn minh đầu tiên được biết đến tại Campuchia xuất hiện vào khoảng thiên niên kỷ thứ nhất; từ thế kỷ IX đến thế kỷ XIII, nền văn minh Khmer đã phát triển rực rỡ ở đây.
Năm 802 sau Công nguyên, Jayavarman II tuyên bố mình là vua, hợp nhất các lãnh chúa Khmer Chenla đang gây chiến với dưới danh nghĩa “Kambuja”. Đánh dấu sự khởi đầu của Đế quốc Khmer, đã phát triển mạnh mẽ trong hơn 600 năm, cho phép các vị vua kế tiếp kiểm soát và gây ảnh hưởng trên phần lớn Đông Nam Á và tích lũy sức mạnh và sự giàu có to lớn. Vương quốc Ấn Độ hình thành tạo điều kiện cho sự truyền bá của Ấn Độ giáo và sau đó là Phật giáo đến phần lớn Đông Nam Á. Góp phần thực hiện nhiều dự án cơ sở hạ tầng tôn giáo trong khu vực, bao gồm cả việc xây dựng hơn 1.000 đền thờ và tượng đài chỉ riêng ở Angkor. Angkor Wat là công trình kiến trúc nổi tiếng nhất và được chỉ định là Di sản Thế giới.
Sau sự sụp đổ của Angkor rồi đến Ayutthaya vào thế kỷ 15, Campuchia ngày càng bị suy yếu và sau đó đã bị các nước láng giềng cai trị như một quốc gia lệ thuộc.
Năm 1863, Campuchia trở thành một nước bảo hộ của Pháp, sau đó quy mô của đất nước tăng gấp đôi bằng cách đòi lại lãnh thổ phía bắc và phía tây từ Thái Lan.
Campuchia giành được độc lập vào năm 1953.
Chiến tranh Việt Nam mở rộng sang đây sau các cuộc ném bom Campuchia của Hoa Kỳ từ năm 1969 đến năm 1973.
Năm 1970, sau cuộc đảo chính Campuchia đã thiết lập nền Cộng hòa Khmer thân hữu, nhà vua bị phế truất đã hỗ trợ cho kẻ thù cũ, Khmer Đỏ. Khmer Đỏ nổi lên như một cường quốc, chiếm Phnom Penh năm 1975 và sau đó thực hiện cuộc diệt chủng Campuchia từ năm 1975 đến năm 1979. Sau đó bị lật đổ bởi Việt Nam và Cộng hòa Nhân dân Campuchia do Việt Nam hậu thuẫn.
Sau Hiệp định hòa bình Paris năm 1991, Campuchia được điều hành trong một thời gian ngắn bởi một phái bộ của Liên Hợp Quốc (1992-1993). Liên Hợp Quốc đã rút lui sau khi tổ chức các cuộc bầu cử, trong đó khoảng 90% cử tri đã đăng ký bỏ phiếu. Cuộc đấu tranh phe phái năm 1997 đã dẫn đến việc lật đổ chính phủ của Thủ tướng Hun Sen và Đảng Nhân dân Campuchia, người vẫn nắm quyền vào năm 2018.
Một chính phủ liên hiệp, được thành lập sau cuộc bầu cử quốc gia vào năm 1998, đã mang lại ổn định chính trị và sự đầu hàng của các lực lượng Khmer Đỏ còn lại.
